Events
Sociale clausules
De federale omzendbrief van 16 mei 2014 verduidelijkt het onderscheid tussen sociale overwegingen in overheidsopdrachten en het gebruik van sociale clausules:
“De aandacht wordt erop gevestigd dat het begrip “sociale overwegingen” in het kader van deze omzendbrief ruimer is dan het begrip “sociale clausules”. Dit laatste begrip maakt weliswaar deel uit van de sociale overwegingen, maar heeft enkel betrekking op de maatregelen die tot doel hebben mensen die moeilijk toegang krijgen tot de arbeidsmarkt, meer kansen op werk te bieden.”
De sociale clausules maken dus deel uit van een ruimere verzameling van ‘sociale overwegingen’ die mogelijk zijn in het kader van overheidsopdrachten.
De laatste jaren werden verschillende modellen door verschillende overheidsinstanties opgemaakt met het oog op het vereenvoudigen van de opname van deze clausules in bestekken. De clausules kunnen zowel betrekking hebben op kansengroepen als op bepaalde bedrijven uit de sociale economie (beschutte werkplaatsen of sociale inschakelingsondernemingen).
Ondersteuning vanuit de federale overheid:
In de omzendbrief van 16 mei 2014 worden verschillende sociale standaardclausules vermeld voor leveringen werken en diensten. Het betreft clausules rond:
a) het reserveren van opdrachten (of percelen van opdrachten) voor bedrijven inzake aangepast werk: beschutte werkplaatsen, entreprises de travails adapté (ateliers protégés), sociale inschakelingsondernemingen,entreprises d’économie sociale d’insertion (omzendbrief van 16 mei 2014, hoofdstuk 3, afdeling 2, 2.1.);
b) bij de offerte te voegen stalen, documenten en attesten rond het reserveren van opdrachten (omzendbrief van 16 mei 2014, hoofdstuk 3, afdeling 2, 2.1.);
c) sociale tewerkstellingsclausule met als doel de indienstneming van personen die moeilijk toegang krijgen tot de arbeidsmarkt, namelijk de volledig uitkeringsgerechtigde werklozen, de leefloners en de vrij ingeschreven werkzoekenden, te bevorderen. (omzendbrief van 16 mei 2014, hoofdstuk 3, afdeling 2, 3.1.)
d) opleidingsclausule met als doel een opleiding aan te bieden aan werkzoekenden die al dan niet tot doelgroepen behoren (bijvoorbeeld personen die jonger zijn dan 26 jaar of ouder dan 55 jaar). (omzendbrief van 16 mei 2014, hoofdstuk 3, afdeling 2, 3.2.)
Ondersteuning vanuit de steden en gemeenten:
Een flexibele clausule rond kansengroepen en sociale economie werd opgesteld en getest binnen de diensten van de stad Gent. Afhankelijk van de raming van het bedrag en de uitvoeringstermijn van de opdracht wordt een score voor het bepalen van sociale inspanningen bij de uitvoering van de opdracht bepaald. De clausule laat een flexibele invulling voor de kandidaat / inschrijver toe.
Ondersteuning vanuit de Waalse overheid:
Praktische ondersteuning met betrekking tot sociale clausules is terug te vinden bij SAW-B (Solidarité des alternatives wallonnes et bruxelloises, une fédération pluraliste d’entreprises sociales et d’économie sociale)
Verschillende sociale clausules voor werken leveringen en diensten zijn ook terug te vinden op de volgende website van Service Public de Wallonie (SPW). De dienst heeft een boomstructuur (in het Frans) uitgewerkt voor de keuze van geschikte clausules en geeft voorbeelden van clausules. Het betreft:
a) een sociale uitvoeringsclausule rond de vorming van jongeren
b) een flexibele clausule rond de professionele vorming van jongeren of de socioprofessionele integratie van invoeging van moeilijk te plaatsen personen / integratie van gehandicapte personen
c) een clausule rond het reserveren van (percelen van) opdrachten aan bepaalde bedrijven uit de sociale economie
Ondersteuning vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest:
Verschillende praktische sociale clausules voor kansengroepen op de arbeidsmarkt zijn te vinden op de website van de coördinatiecel voor sociale clausules van Actiris. Naast clausules vermeldt de website ook verschillende goede voorbeelden.
De clausules hebben o.a. betrekking op:
a) de reservering van opdrachten voor bedrijven uit de sociale economie;
b) een sociale clausule onder de vorm van een uitvoeringsvoorwaarde bedoeld om kwetsbare personen op de arbeidsmarkt gedurende x weken voltijds in dienst te nemen;
c) de reservering van de uitvoering van de opdracht
d) de socioprofessionele inschakeling van doelgroepen met moeilijkheden via een gunningscriterium
e) opdrachten (voor werken of diensten) die een uitvoeringsvoorwaarde bevatten, bedoeld om de werkloosheid te bestrijden via de socioprofessionele inschakeling van personen via het systeem beschreven in artikel 60 §7 van de organieke wet van 8 juli 1976 over de OCMW's
Ondersteuning vanuit de Vlaamse overheid:
Ook de Vlaamse overheid heeft werk gemaakt van enkele standaardclausules rond het bredere domein van sociale overwegingen in overheidsopdrachten. De clausules hebben o.a. betrekking op:
a) non-discriminatie
b) voorbehouden van opdrachten voor de sociale economie
b) de ethische clausule (IAO normen)